Instalacje przeciwprzepięciowe i odgromowe

Nie wszyscy wiemy, że podczas wyładowań atmosferycznych w domowej instalacji elektrycznej powstają przepięcia wielokrotnie przekraczające napięcia jakimi jest zasilany domowy sprzęt. Wrażliwe na przepięcia są komputery, programatory, telewizory, sprzęt AGD, sterowniki kotłów grzewczych, instalacji solarnych. Ich naprawa lub wymiana całych urządzeń wiąże się z wysokimi kosztami. Żeby zapobiec przed zagrożeniami związanymi z gwałtownymi burzami oraz przepięciami w sieci elektrycznej warto zabezpieczyć budynek już podczas jego budowy, a w starych domach uzupełnić lub zmodernizować instalację elektryczną i odgromową. Dom przed uderzeniami pioruna można zabezpieczyć w dwojaki sposób:

– instalację odgromową, montowaną na zewnątrz budynku. Taka instalacja nie jest obowiązkowa w domach jednorodzinnych. Natomiast przepisy nakazują jej montaż w budynkach zlokalizowanych w miejscach narażonych na wyładowania atmosferyczne oraz w budynkach stojących w zabudowie rozproszonej.

– ochroną przeciwprzepięciową montowaną wewnątrz budynku.

Najczęściej stosuje się ograniczniki przepięciowe typu B, C, D lub B + C. prawidłowo zaprojektowana i wykonana instalacja odgromowa powinna zabezpieczyć budynek przed skutkami uderzenia pioruna, jakimi są pożar, uszkodzenie dachu, kominów, pęknięcie ściany, wyrwanie kabli elektrycznych. Instalacja odgromowa nie ochroni wewnętrznej instalacji elektrycznej i podłączonej do niej urządzeń przed tak zwanymi przepięciami wyładowczymi. Specjalna ochrona przeciwprzepięciowa 2 lub 3 stopniowa spełni to zadanie. Warto jednak od razu zamontować dwa rodzaje. Porady należy zasięgnąć u specjalistów w tej dziedzinie – elektryków z uprawnieniami.

Kiedy wykonujemy instalację?

Najlepszym momentem do zaplanowania prawidłowej ochrony w nowym budowanym budynku jest etap projektowania. W starszych budynkach modernizacja instalacji elektrycznej jest tym bardziej wskazana dlatego, że odbiega od współczesnych standardów. W wielu starych domach w instalacji elektrycznej brakuje zabezpieczeń przeciwprzepięciowych, więc należy je koniecznie zastosować aby uchronić sprzęt bez którego trudno funkcjonować w XXI wieku.

Instalacja odgromowa

Instalacja odgromowa służy do przechowywania energii uderzającego pioruna, a następnie do bezpiecznego odprowadzenia do ziemi. Taka instalacja montowana jest na zewnątrz budynku. Do takiej instalacji potrzebne są następujące elementy:

– zwody i przewody instalowane na dachu oraz ścianach budynku,

– przewody uziemiające i uziomy umieszczone w gruncie.

Zwody sztuczne zamontowane na dachu pierwsze, bezpośrednio przyjmują prądy piorunowe. Potem kierowane są do przewodów odprowadzających energię. Z uziomem powinny być podłączone też wszelkie dobrze przewodzące elementy budynku takie jak: rynny metalowe, poręcze, balustrady oraz metalowe pokrycia dachu. Zwody ułożone w poziomie i w pionie mają chronić cały dach montuje się je łącząc ze sobą na krawędziach dachu i elementach wystających, ponad jego powierzchnię: kominach, wywietrznikach, antenach i kolektorach słonecznych. Należy pamiętać o modernizacji istniejącej instalacji odgromowej gdy pojawi się na dachu nowy komin czy kolektor słoneczny.

Przewody odgromowe montujemy na elewacji zewnętrznej, 2 cm od ściany. Można je także zatynkować, jeżeli ściany nie są niepalne. Uziom i przewody odprowadzające łączy się za pomocą złącza probiorczego. Kontrolę instalacji odgromowej powinno wykonywać się raz w roku oraz po każdym trafieniu przez pioruna. Złącze probiorcze umieszcza się na murze budynku. Do uziomu może posłużyć nieizolowany, metalowy pręt, płaskownik lub rura. Dzięki uziomowi jest możliwe rozproszenie energii pioruna. Wyróżniamy różne uziomy: fundamentowy, pionowy (szpilkowy), otokowy.